Çekişmeli Boşanma Davası ve Hukuki Süreç

Evlilik birliğinin sona erdirilmesi kararı alındığında, çiftler her zaman medeni bir şekilde masaya oturup anlaşamayabilirler. Eşlerden birinin boşanmak istememesi veya boşanmanın sonuçları (velayet, nafaka, tazminat, mal paylaşımı) üzerinde uzlaşılamaması durumunda, hukukumuzdaki tek çözüm yolu Çekişmeli Boşanma Davasıdır.

Anlaşmalı boşanmanın aksine, çekişmeli boşanma bir “mücadele ve ispat” sürecidir. Kimin haklı, kimin kusurlu olduğunun mahkeme huzurunda kanıtlanması gerekir. Bu süreç, hukuki bilgi birikimi ve stratejik yönetim gerektirir.

Glory Hukuk ve Danışmanlık olarak; Ankara Aile Mahkemeleri nezdindeki tecrübemizle hazırladığımız bu rehberde, çekişmeli boşanma sürecinin tüm detaylarını, risklerini ve dikkat edilmesi gerekenleri ele aldık.

Çekişmeli Boşanma Davası Nedir?

Çekişmeli boşanma; Türk Medeni Kanunu‘nun 166. maddesi ve devamında düzenlenen, eşler arasında boşanmanın mali ve sosyal sonuçlarına dair bir anlaşmanın olmadığı dava türüdür.

Şu durumlarda dava çekişmeli olarak açılır veya çekişmeliye döner:

1. Eşlerden biri boşanmak istiyor, diğeri istemiyorsa.
2. Her iki taraf da boşanmak istiyor ancak velayet, nafaka veya tazminat miktarında anlaşamıyorsa.
3. Anlaşmalı boşanma davası açılmış olsa bile, taraflardan biri duruşmada “vazgeçtim” derse.

5 Adımda Çekişmeli Boşanma Davası Süreci

Çekişmeli boşanma, bir dilekçe verip hemen hakimin karşısına çıkılan bir süreç değildir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) uyarınca sıkı şekil şartlarına bağlı 5 temel aşamadan oluşur.

1. Aşama: Dilekçeler Teatisi (Yazılı Aşama)

Davanın omurgasının kurulduğu aşamadır.

• Dava Dilekçesi: Davacı, boşanma sebeplerini ve taleplerini bildirir.
• Cevap Dilekçesi: Davalı, iddialara 2 hafta içinde cevap verir.
• Cevaba Cevap ve İkinci Cevap: Taraflar son kez kozlarını paylaşır.

Uyarı: Bu aşamada sunulmayan bir iddia veya talep, ilerleyen aşamalarda (ıslah hariç) davanın konusu yapılamaz.

2. Aşama: Ön İnceleme Duruşması

Yazışmalar bittikten sonra hakim tarafları ilk kez duruşmaya çağırır. Burada uyuşmazlık konuları netleştirilir, taraflar sulhe (anlaşmaya) davet edilir ve delillerin sunulması için süre verilir.

3. Aşama: Tahkikat (İspat ve Delil Toplama)

Davanın en uzun süren kısmıdır.

• Tanıkların Dinlenmesi: Olaylara şahit olan kişilerin mahkemede ifadesi alınır.
• Bilirkişi İncelemesi: Kusur durumları veya tazminat hesaplamaları için dosya uzmana gider.
• Pedagog Görüşmesi: Velayet konusunda çocuğun üstün yararı için sosyal inceleme raporu (SİR) hazırlanır.

4. Aşama: Sözlü Yargılama

Tahkikat bittikten sonra hakim, taraflara “Son sözünüz nedir?” diye sorar. Bu aşamada artık karar verileceği anlaşılır.

5. Aşama: Karar ve Kesinleşme

Mahkeme boşanmaya (veya davanın reddine) karar verir. Taraflar karara itiraz etmezse karar kesinleşir; itiraz ederlerse dosya İstinaf ve Yargıtay sürecine gider.

Bu yazımızla birlikte daha önce yazmış olduğumzu şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma davası başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Çekişmeli Boşanmada “Kusur” İlkesi Neden Önemlidir?

Türk boşanma hukukunun en kritik noktası “Kusur” kavramıdır. Çünkü:

• Tazminat: Daha fazla kusurlu olan eş, az kusurlu veya kusursuz eşe maddi ve manevi tazminat öder.
• Nafaka: Ağır kusurlu olan eş, yoksulluk nafakası alamaz (ödemek zorunda kalabilir).
• Boşanma Kararı: Davayı açan taraf tam kusurlu, davalı taraf kusursuz ise dava reddedilebilir.

Hangi Davranışlar Kusur Sayılır? Yargıtay kararlarına göre; aldatma (zina), fiziksel şiddet, hakaret etmek, eşini ailesiyle görüştürmemek, cinsel ilişkiden kaçınmak, evi terk etmek, aşırı borçlanmak ve eşini sosyal ortamlarda küçük düşürmek başlıca kusur sebepleridir.

Detaylı bilgi için: Boşanma Sebepleri ve Yargıtay Örnekleri makalemizi inceleyebilirsiniz.

Sıkça Merak Edilenler: Süre ve Maliyet

Çekişmeli Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

Müvekkillerimizin bize en sık sorduğu soru budur. Açık konuşmak gerekirse; Ankara, İstanbul gibi büyükşehirlerdeki mahkeme yoğunluğu, tanıkların gelmemesi, tebligat sorunları ve bilirkişi süreçleri nedeniyle yerel mahkeme aşaması ortalama 1.5 yıl ile 3 yıl arasında sürmektedir. İstinaf ve Yargıtay süreçleri de eklendiğinde bu süre uzayabilir. Ancak; iyi bir Ankara boşanma avukatı ile çalışmak, usul hatalarını engelleyerek bu süreyi minimuma indirebilir.

Boşanma Davasında Avukat Tutmak Zorunlu mu?

Kanunen zorunlu değildir, davanızı kendiniz de açabilirsiniz. Ancak çekişmeli boşanma; usul hukuku kurallarının (süreler, itirazlar, delil sunumu) en sert uygulandığı dava türüdür.

• Cevap süresini kaçırırsanız haklılığınızı ispatlayamazsınız.
• Yanlış talepte bulunursanız tazminat alamazsınız.
• Velayet konusunda pedagogu ikna edemezseniz çocuğunuzdan ayrı kalabilirsiniz. Bu riskleri almamak için profesyonel destek şarttır.

Çekişmeli Boşanma Davasında Talep Edilebilecekler

Dava dilekçesinde neleri talep edebileceğinizi bilmeniz gerekir:

1. Velayet: Çocuğun bakım ve gözetim hakkı.
2. Maddi Tazminat: Boşanma yüzünden kaybettiğiniz mevcut veya beklenen menfaatler (Örn: Eşinizin sigortasından yararlanamamak).
3. Manevi Tazminat: Eşinizin kusurlu davranışları (hakaret, dayak, aldatma) nedeniyle yaşadığınız acı ve elem.
4. Nafaka:
   • Tedbir Nafakası: Dava sürerken geçinmek için.
   • İştirak Nafakası: Çocukların masrafları için.
   • Yoksulluk Nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek eş için.
5. Ziynet Eşyaları: Düğünde takılan altınların iadesi. Bu konuda yazmış olduğumuz Boşanmada Düğün Takıları Davası başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Glory Hukuk ile Haklarınızı Savunun

Çekişmeli boşanma davası, psikolojik dayanıklılık gerektiren bir maratondur. Bu süreçte hem hukuki stratejinizi kuracak hem de üzerinizdeki yükü alacak bir yol arkadaşına ihtiyacınız vardır.

Glory Hukuk ve Danışmanlık olarak; hak ettiğiniz tazminatı almanız, çocuklarınızın velayetini kazanmanız ve mal paylaşımında hak kaybına uğramamanız için tüm hukuki enstrümanları kullanıyoruz.

Sürecinizi başlatmak veya devam eden davanızla ilgili hukuki görüş almak için İletişim sayfamızdan randevu oluşturabilirsiniz.